Sejm bez głosu sprzeciwu przyjął nowe prawo: ustawę z dnia 7 czerwca 2018 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Jako ekspert od biznesu rodzinnego uczestniczyłem w trwającym dwa i pół roku procesie tworzeniu nowego prawa dającego przedsiębiorcom działającym bez osobowości prawnej narzędzia  podnoszenia przeżywalności ich firm. Omówienie nowej ustawy z moim krótkim komentarzem można znaleźć w Rzeczpospolitej. Jednak należy pamiętać, że samo nowe prawo wprowadzające instytucję zarządu sukcesyjnego nie zastąpi zarządzania sukcesyjnego.

Zarządzanie sukcesyjne w odróżnieniu od Zarządu sukcesyjnego to nie instytucja prawa, ale sztuka bądź praktyka rozumnego stosowania środków dla osiągnięcia wyznaczonych celów w procesie zmiany pokoleniowej w biznesie rodzinnym. Kluczem powodzenia jest osiąganie zamierzonych rezultatów poprzez organizowanie pracy innych, a nie przez wykonywanie zadań osobiście. To właśnie delegowanie uprawnień, organizowanie, planowanie i kontrolowanie rezultatów pracujących w firmie rodzinnej i związane z nimi problemy zaufania, motywacji i oceny to są największe bariery zarządzania firmami rodzinnymi. Problem w tym, że w miarę wzrostu biznesu rodzinnego rośnie w tempie wykładniczym ilość osób, ich celów, kanałów komunikacji i powiązań między nimi.

Nikt rozsądny nie zechce kontynuować działalności firmy rodzinnej w kolejnym pokoleniu, jeżeli nie będzie uzasadnionych przesłanek do wzrostu jej wartości. A to oznacza długoterminowe działanie, nakierowane na przygotowanie firmy i rodziny do zmian zarówno w otoczeniu biznesowym, jak i w samej firmie, aby nadążać za nieuchronnymi i niezależnymi od nas zmianami lub je wręcz wyprzedzać.

Zarząd sukcesyjny to pożyteczny, ale epizodyczny instrument, który pozwala na otrząśnięcie się rodziny z żałoby po odejściu przedsiębiorcy z tego świata. Z reguły to będzie podtrzymanie operacji, tak aby postępowanie spadkowe mogło doprowadzić do rozstrzygnięcia o dalszych losach firmy. Trudno w tych okolicznościach liczyć na działania rozwojowe – to przede wszystkim OCHRONA!

Natomiast zarządzanie sukcesyjne skupia się na ROZWOJU, w celu podnoszenia wyników, konkurencyjności i wartości firmy z uwzględnieniem interesów i możliwości rodziny przedsiębiorców w perspektywie zmian wynikających z wchodzenie w kolejne etapy i sytuacje życia jej członków.

Nowa ustawa oprócz rozwiązań czysto prawnych niesie ze sobą też ważne przesłanie do przedsiębiorców: nie jesteście wieczni i nie jesteście sami – pomyślcie o najbliższych, o zachowaniu dziedzictwa. To nie spadkobranie jako procedura ustawowa czy oparta na ostatniej woli jest kluczem udanej sukcesji. Jest nim utrzymanie i kontynuacja firmy w zmienionych warunkach właścicielskich. I to dotyczy nie tylko przedsiębiorstw prowadzonych przez osoby fizyczne, ale wszystkich firm rodzinnych.

Zapraszam do komentowania, kontaktu i rozmowy o zarządzaniu sukcesyjnym i podnoszeniu wartości rodzinnych biznesów.